Thương mại mở ra nhiều cơ hội mà các nền kinh tế đang phát triển có thể và nên nắm bắt, Tổng Giám đốc WTO Ngozi Okonjo-Iweala nhấn mạnh tại phiên khai mạc Đánh giá Toàn cầu lần thứ 9 về Hỗ trợ Thương mại (Aid for Trade) vào ngày 26 tháng 6. Trong hai ngày rưỡi, các quan chức chính phủ, lãnh đạo các tổ chức quốc tế và chuyên gia thương mại sẽ chia sẻ cách tích hợp các nền kinh tế đang phát triển vào thương mại toàn cầu. Sự kiện này cũng ra mắt ấn phẩm “Aid for Trade at a Glance 2024″, được đồng xuất bản bởi WTO và OECD.
Hành trình 18 năm của Aid for Trade
Trong phiên toàn thể khai mạc, các nhà lãnh đạo toàn cầu đã nhìn lại 18 năm sáng kiến Aid for Trade, với khoản đầu tư 648 tỷ USD kể từ năm 2006 nhằm giúp các nền kinh tế đang phát triển tham gia sâu hơn vào thương mại toàn cầu. Cuộc thảo luận tập trung vào cách cộng đồng quốc tế có thể giúp các quốc gia có thu nhập thấp khai thác tốt hơn các cơ hội thương mại.
Phát biểu của Tổng Giám đốc WTO
Trong bài phát biểu, bà Ngozi Okonjo-Iweala nhắc rằng WTO đang kỷ niệm 30 năm thành lập, trùng với 80 năm Hội nghị Bretton Woods, nơi thiết lập Hiệp định Chung về Thuế quan và Thương mại (GATT). Bà nhấn mạnh:
“Một trong những thay đổi đáng chú ý nhất kể từ năm 1995 là tăng trưởng nhờ thương mại đã giúp hơn 1,5 tỷ người thoát khỏi cảnh nghèo cùng cực.” Bà cũng cho biết các nền kinh tế có thu nhập thấp và trung bình đã tăng gần gấp đôi tỷ lệ xuất khẩu toàn cầu từ 16,5% lên 32,2%, trong khi tỷ lệ người sống với mức dưới 2,15 USD/ngày giảm từ 40% xuống dưới 11%.
Tuy nhiên, bà cảnh báo rằng bối cảnh thương mại hiện tại đang đối mặt với nhiều thách thức, như chủ nghĩa bảo hộ gia tăng và những dấu hiệu phân mảnh trong dữ liệu thương mại. Bà nhấn mạnh:
“Aid for Trade vẫn là một công cụ quan trọng để giúp các quốc gia đang phát triển vượt qua những thách thức này.”
Vai trò của Aid for Trade
Bà Okonjo-Iweala nhấn mạnh rằng việc tạo môi trường thuận lợi cho các nền kinh tế đang phát triển tận dụng thương mại để thúc đẩy tăng trưởng, tạo việc làm và phát triển bền vững là rất quan trọng. Các chiến lược bao gồm:
- Duy trì thị trường toàn cầu mở
- Tăng cường các sáng kiến Aid for Trade
- Phát triển chính sách hỗ trợ thương mại xanh
- Giảm rủi ro kinh doanh thông qua các hiệp định như Hiệp định Thu hút Đầu tư cho Phát triển
Quan điểm từ các đối tác quốc tế
Tổng Thư ký OECD Mathias Cormann nhấn mạnh vai trò của đầu tư Aid for Trade trong hỗ trợ hệ thống thương mại quốc tế dựa trên luật lệ. Ông cho biết, năm 2022, các cam kết Aid for Trade đạt mức cao kỷ lục 51,1 tỷ USD, tăng 14% so với năm 2021.
Bộ trưởng Ngoại giao Barbados Kerrie D. Symmonds cho rằng Aid for Trade vẫn đóng vai trò quan trọng trong việc tích hợp các nền kinh tế đang phát triển và kém phát triển vào hệ thống thương mại toàn cầu. Ông kêu gọi:
- Thiết lập các khung bảo vệ để đảm bảo thực thi hiệu quả Aid for Trade
- Triển khai các cơ chế tài trợ đổi mới, như Sáng kiến Bridgetown 2022
- Thúc đẩy thực thi Hiệp định Trợ cấp Nghề cá WTO và đàm phán giai đoạn hai nhằm giảm đánh bắt quá mức
Ủy viên EU về Quan hệ Đối tác Quốc tế Jutta Urpilainen nhấn mạnh rằng thương mại là công cụ mạnh mẽ để thúc đẩy phát triển bền vững. EU, nhà tài trợ Aid for Trade lớn nhất, đã đóng góp hơn 40% tổng hỗ trợ toàn cầu trong những năm gần đây. Bà cho biết, các sáng kiến Aid for Trade của EU tập trung vào việc:
- Phát triển năng lực để đáp ứng tiêu chuẩn kỹ thuật
- Phát triển hạ tầng cần thiết
- Hỗ trợ phụ nữ và các nhóm dễ bị tổn thương tham gia thương mại quốc tế
“Aid for Trade at a Glance” cung cấp phân tích chi tiết về các ưu tiên thương mại và phát triển của các nền kinh tế đang phát triển, đồng thời theo dõi khối lượng và tác động của các khoản tài trợ Aid for Trade từ các đối tác thương mại.
BT